Je dak: Het beschermt je van de elementen en houd je droog en warm. Althans, dat is de functie van het dak dat we kennen. Maar zijn er dan meer functies? We zien steeds vaker dat de daken worden gebruikt om ruimte te maken voor energievoorziening, door er zonnepanelen op te leggen. Super! Maar wat men niet meteen bedenkt, is dat er nog veel meer mogelijk is met deze doorgaans onbenutte vierkante meters!
Er bestaan op dit moment grote maatschappelijke bewegingen richting klimaatadaptiviteit, het bevorderen van biodiversiteit, verduurzamen van onze energie en een gezondere samenleving. Bij het hebben van iedere wens ontstaat de vraag: “Hoe dan?”
Nationaal Dakenplan (NDP) gelooft dat het multifunctionele dak het antwoord is op deze vraag: Dit dak is meer dan een soort horizontale muur tussen jou en het hemelwater. Afhankelijk van het soort dak kan deze bijvoorbeeld een bijzondere bijdrage leveren aan waterberging/-opvang en energievoorziening, kan een groen dak een thuis bieden aan bijen en vlinders en kan een gebruiksdak een fijne plek zijn voor ontmoetingen en ontspanning. Al deze toepassingen, en meer, kunnen hun plaats vinden op de daken van Nederland. Het dak geeft ons daarmee de unieke kans om dé uitdagingen van onze tijd aan te pakken.
Copyright Nationaal Dakenplan - Download de feiten en waarden van Multifunctionele Daken
Kenniscirculatie
“Werkgroep Bekwame Vakmensen en Innovatie” van NDP richt zich op het bouwen en verbeteren van een kennisinfrastructuur, met als doel dat de vakmensen van de toekomst fundamenteel anders naar het dak gaan kijken, en straks beschikken over alle kennis en kunde om creatieve en impactvolle daken te bouwen. NDP brengt in haar netwerk verschillende domeinen, zoals onderwijs, professionals, beleidsmakers en onderzoekers, bij elkaar. Elk met een eigen taal, een eigen belang, hun eigen wet- en regelgeving om rekening mee te houden en elk met een eigen rol in de samenleving. Geen eenvoudige taak dus, om die partijen bij elkaar te brengen.
De Opdracht
DOON heeft van de werkgroep de opdracht gekregen om ze te ondersteunen in hun doelstelling, door een diepgaande analyse te doen van de kennisinfrastructuur. Op die manier kan men tot een gepast actieplan komen, waardoor de overvloed aan nieuwe (en oude) kennis beter door het netwerk circuleert en altijd beschikbaar is voor ieder die het nodig heeft.
Aan de hand van wetenschappelijke frameworks, heeft DOON een werkmodel gecreëerd. Met dit model kan iedere partij aangeven hoe kennisvolwassen zij zijn op elk van de volgende onderwerpen:
Biodiversiteit
Gezondheid
Energievoorziening
Klimaatadaptatie
Dit model is toegepast in een multidisciplinaire werksessie met de NDP-partners. Ook is er een enquête gehouden onder een diverse groep van partners uit onderwijs, bedrijfsleven, overheden en maatschappelijke instellingen. Dit onderzoek heeft tot bijzondere en interessante inzichten geleid.
De Uitkomst en de Oplossing
Het overheersende beeld dat uit de analyse naar voren komt is dat organisaties individueel kennis hebben, opbouwen en toepassen, maar dat deze kennis en ervaring nog niet veel gedeeld wordt met de andere organisaties. Kennis in een netwerk gaat vloeien als er een concrete context is waarbinnen die kennis nodig is. Anders gezegd: Kennis vloeit pas wanneer de partners gezamenlijk aan de slag gaan in zichtbare en tastbare programma’s en projecten.
Een schoolvoorbeeld voor zo een context is een gemeenschappelijk bouwproject waarin studenten samenwerken met professionals en de lokale overheid om zelf krachtige voorbeelden van het multifunctionele dak te bouwen. Hierin deelt men hun leerervaringen, succeservaringen en creëren ze een gemeenschapsgevoel, terwijl ze ondertussen een verrijkte praktijkervaring bieden aan studenten die ze voorbereidt op hun toekomst in het vak.
Fieldlabs, living labs en skillslabs zijn voorbeelden van zulke knooppunten voor kennisuitwisseling en samenwerking, waar praktijk, onderwijs en onderzoek samenkomen. Een ander belangrijk advies van DOON is om gebruik te maken van boundary spanners/crossers. Dit zijn mensen in het netwerk die de specifieke rol dragen om de kloof tussen organisaties en disciplines te overbruggen om ze samen te brengen in de praktijk en nieuwe kennis en ervaringen sneller te verspreiden en integreren.
Een Succesvol Netwerk
Praktisch met elkaar bezig zijn, prachtige resultaten behalen en naadloos kennis delen en ontvangen: Dat smaakt naar meer en zal leiden tot blijvende samenwerkingen en waardevolle kennis en wijsheid om weer via de kennisinfrastructuur te circuleren naar de andere partners. Zo groeien de leden van het netwerk daadkrachtig naar elkaar toe en groeit op organische wijze de kennis van het netwerk als geheel. En dankzij deze groei, kan het netwerk van Nationaal Dakenplan met de slimme, multifunctionele daken een aanzienlijke impact maken in het tackelen van de grootste maatschappelijke uitdagingen!
DOON is trots op de inzichten die we hebben mogen ophalen en delen met Nationaal Dakenplan en haar netwerk. We kijken ernaar uit om het multifunctionele dak te zien transformeren van een innovatief idee naar het nieuwe normaal voor ieder dak in Nederland.